JAK PROWADZIĆ KSIĘGOWOŚĆ W STANIE UPADŁOŚCI?

Procesy upadłościowe są normalną częścią funkcjonowania przedsiębiorstw i w zależności od okoliczności prowadzą albo do likwidacji działalności, albo mają na celu poprawę ich sytuacji, będąc szansą na zaspokojenie roszczeń wierzycieli, a jednocześnie na dokonanie restrukturyzacji i kontynuowanie działalności. Postawienie firmy w stan upadłości ma jednak duże znaczenie dla wszystkich obszarów jej działania, w tym dla sposobu prowadzenia ksiąg rachunkowych. Przyjrzyjmy się, jakie są najważniejsze kwestie związane z upadłością oraz w jaki sposób odbija się ona na rachunkowości.

Kiedy dochodzi do upadłości?

Upadłość może wiązać się z likwidacją podmiotu gospodarczego (upadłość likwidacyjna) lub z próbą jego restrukturyzacji w wyniku postępowania układowego. Decyzja o rozpoczęciu procedury powinna być podjęta wówczas, gdy firma traci zdolność do regulowania swoich zobowiązań przez okres dłuższy niż 3 miesiące, a ich suma jest większa od 10% wartości bilansowej przedsiębiorstwa. Wnioski o upadłość mogą złożyć zarówno jej wierzyciele, jak i właściciele, a w przypadku spółek prawa handlowego także członkowie ich organów. W przypadku upadłości likwidacyjnej celem całego postępowania jest zaspokojenie wierzycieli, a także zakończenie działalności firmy.

Prowadzenie ksiąg rachunkowych a proces upadłości

Prowadzenie księgowości firmy postawionej w stan upadłości wiąże się z wieloma zmianami w stosunku do działań wykonywanych podczas jej zwykłego funkcjonowania. Jedną z ważniejszych zmian jest przejęcie odpowiedzialności za księgi rachunkowe przez syndyka lub ustanowionego zarządcę. Postawienie przedsiębiorstwa w stan upadłości łączy się także z koniecznością zamknięcia ksiąg rachunkowych na dzień poprzedzający to zdarzenie. Jest to o tyle istotne, że zwykle jest powiązane ze zmianą wyceny posiadanych aktywów czy koniecznością tworzenia rezerw na związane z zaistniałą sytuacją koszty. Zamknięcie ksiąg wymaga również przeprowadzenia inwentaryzacji – będzie ona zarówno potwierdzeniem zgodności zapisów księgowych ze stanem faktycznym, jak i podstawą do określenia majątku przejmowanego przez syndyka. Poza inwentaryzacją zamknięcie ksiąg oznacza także przygotowanie sprawozdania finansowego obejmującego bilans oraz rachunek zysków i strat. Przez cały proces likwidacji przedsiębiorstwo musi nadal prowadzić rachunkowość, otwierając księgi rachunkowe z dniem wszczęcia postępowania upadłościowego.